Wendy Heemskerk (tweede van rechts) en Christian Wallner (rechts) kregen een taart, een oorkonde en een wisselbeker.
Wendy Heemskerk, opleidingsadviseur Leren en Innoveren bij de HagaAcademie & Innovatie, is winnaar van Henk Ritzenprijs 2018. De prijs wordt elk jaar uitgereikt door het vakblad Onderwijs & Gezondheidszorg aan de auteur die het beste artikel van het jaar schrijft. “Hoe dat voelt? Het voelt hartstikke leuk”, zegt ze bescheiden. “En dat terwijl het vooral als doel had om onze kennis met anderen te delen.”
Heemskerk schreef het artikel ‘Het stellen van hogere denkvragen binnen een Learning Community’ samen met Christian Wallner. Het artikel stond al in januari 2018 in Onderwijs & Gezondheidszorg. Daarom is het des te leuker dat het beoordeeld is als het beste artikel van het hele jaar. Heemskerk: “De nominatie was al een eer. En nu hebben we gewonnen! Het artikel sluit aan op de behoefte van de opleidingspraktijk en biedt de kennis waar professionals in de zorg en het onderwijs naar op zoek zijn. Deze kennis deel ik graag met anderen buiten het HagaZiekenhuis, vandaar dat ik in mijn vrije tijd dit soort onderzoeksartikelen schrijf. Ik laat graag zien dat het HagaZiekenhuis bewust bezig is met de ontwikkeling en de versteviging van het onderwijs in de beroepspraktijk.”
‘We doen het zo, omdat we het altijd zo doen’
Heemskerk voerde haar onderzoek uit binnen de Learning Community (LC) op de afdeling Longziekten. Een LC is een groep van verpleegkundigen, studenten en docenten die door samen te leren hun praktijk kritisch onderzoeken. Heemskerk onderzocht in hoeverre de LC een stimulerende omgeving is waarbinnen verpleegkundigen en studenten hogere denkvragen stellen. Hogere denkvragen zijn (vaak) open vragen die aanzetten tot dieper nadenken. Verpleegkundigen en studenten leren op een onderzoekende manier vragen te stellen over hun handelen en daarover kritisch na te denken. Het effect is dat ze niet meer zeggen: ‘We doen het zó, omdat we dat altijd zo doen’, maar dat ze zich afvragen waaróm ze het zo doen en of dat de beste manier is. Is er geen antwoord, dan gaan ze daarnaar op zoek.”
Samen met verpleegkundig praktijkopleider Anja Scheringa en Christian Wallner werd in 2016 de LC op de afdeling Longziekten geïntroduceerd. “Als opleidingsadviseur ben ik ervoor verantwoordelijk om nieuwe opleidingsconcepten te introduceren, te evalueren en bij te stellen. Dit doen we met een onderzoeksmatige insteek”, vertelt Heemskerk. “Zo kun je via onderzoek onderwijsinitiatieven tot stand brengen of vanuit wetenschappelijk perspectief evalueren. Met onderzoek ontwikkel je nieuwe kennis, die je weer met elkaar kunt delen en waar je als praktijk van kunt leren.”
Conclusie
Wat is de conclusie van het onderzoek? Heemskerk: “De LC is inderdaad een stimulerende omgeving voor het stellen van vragen. Er worden veel kennis- en begripsvragen gesteld. Vragen die aanzetten tot echt kritisch nadenken komen minder vaak voor. Het artikel biedt daarom praktische handvatten om het stellen van deze hogere denkvragen binnen een LC meer te stimuleren. Tijdens LC-bijeenkomsten stimuleren we bijvoorbeeld verpleegkundigen en studenten om dit soort vragen te bedenken en hiermee te oefenen. Ook krijgen verpleegkundigen meer scholing aangeboden over de strategie van het vragen stellen. Dit lijkt te werken”, aldus Heemskerk. “Op de afdeling Longziekten zien we al dat verpleegkundigen tijdens hun begeleiding aan studenten meer vragen stellen die aanzetten tot dieper nadenken.”
Inmiddels heeft het HagaZiekenhuis LC’s op vijf verpleegafdelingen en wordt een derde artikel over het leren in LC’s geschreven. “Het leuke is dat zorg en onderwijs door dit soort onderzoek steeds meer samenkomen in de praktijk. Een mooi voorbeeld hiervan is de in februari gestarte onderzoekscommunity. Verpleegkundigen en studenten uit de LC’s Heelkunde 1, MDL en Longziekten bestuderen patiëntervaringen op hun eigen afdeling. De uitkomsten worden samengebracht in één groot onderzoek binnen het HagaZiekenhuis, waarbij nauw samengewerkt wordt met docenten van de HHs.”
